Danh nhân

Cụ Nguyễn Thái Bạt, sinh vào thời triều vua Lê Hiến Tông, niên hiệu Cảnh Thống thứ 6, tại Xã Bình Lãng – Tổng Ngọc Trục – Huyện Cẩm Giàng – Phủ Thượng Hồng – Trấn Hải Dương, nay là: Thôn Bình Phiên - Xã Ngọc Liên - Huyện Cẩm Giàng - Tỉnh Hải Dương. Cụ sinh trưởng trong gia đình nho sĩ lâu đời, dòng dõi thi thư trâm anh thế phiệt.

Đầu thế kỷ XX, nhờ tiếp thu vốn Nho học và cả Tây học, trong giới văn nghệ sĩ không hiếm những người tài hoa trong nhiều lĩnh vực. Nhưng để chọn một nghệ sĩ đa tài tiêu biểu nhất, tin chắc nhiều người sẽ chọn nhà văn, nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi (1924-2003).

Nguyễn Bá Tĩnh - Tuệ Tĩnh Thiền sư (慧靜禪師, 1330-?), thường được gọi tắt là Tuệ Tĩnh hoặc Huệ Tĩnh (慧靜), người làng Nghĩa Phú, tổng Văn Thái, huyện Cẩm Giàng, phủ Thượng Hồng (nay là tỉnh Hải Dương) được phong là ông tổ ngành dược Việt Nam và là người mở đầu cho nền y dược cổ truyền Việt Nam. Các bộ sách Nam Dược thần hiệu và Hồng Nghĩa giác tư y thư của ông không chỉ có ý nghĩa trong lịch sử y học mà cả trong lịch sử văn học Việt Nam.

Bà Nguyễn Thị Mai Thanh là con gái của Trung tướng Nguyễn Thới Bưng - nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Trong kháng chiến chống Mỹ, bà theo học lớp dược tá và được phân công về Sư đoàn 9 ở chiến trường miền Đông ác liệt.

Nữ doanh nhân Nguyễn Thị Nga được xem là nữ doanh nhân quyền lực nhất khu vực phía Bắc, hiện bà đang đảm nhận cương vị Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đông Nam Á (SeA Bank).

Trong số top 50 Phụ nữ Ảnh hưởng nhất Việt Nam năm 2017 do Forbes Việt Nam, lĩnh vực kinh doanh chiếm ưu thế với 20 nhân vật, trong đó có những nữ doanh nhân Họ Nguyễn tiêu biểu:

Theo thống kê và số liệu của Công ty Chứng khoán VnDriect, hiện trên 2 sàn chứng khoán Hà Nội (HNX) và TP HCM (HOSE) có khoảng 700 doanh nhân giữ chức danh Chủ tịch HĐQT của các công ty niêm yết, và mang gần 60 họ khác nhau. Trong đó, những người mang họ Nguyễn, Trần, Lê, Phạm chiếm hơn một nửa tổng số lãnh đạo cao nhất.

Ông Nguyễn Tấn Đời sinh ra và lớn lên ở Châu Đốc (An Giang) trong một gia đình nông dân. Thời trẻ, Nguyễn Tấn Đời làm nghề buôn trâu, bò qua biên giới. Tuy vốn liếng không nhiều nhưng ông là người luôn giữ chữ tín trong làm ăn nên rất được giới thương lái Campuchia tín nhiệm. Vì thế Nguyễn Tấn Đời nhanh chóng tích luỹ một số vốn đáng kể và ông quyết định rời bỏ vùng biên giới quê hương cùng nghề buôn trâu để lên Sài Gòn lập nghiệp vào năm 1954.

Thời Trần, có hai nhân vật cùng họ cùng tên là Nguyễn Khoái và cùng được sử cũ trân trọng ghi tên. Một người là danh tướng, một người là danh thần. Tuy cùng âm là Khoái nhưng mặt chữ Hán của hai tên gọi này lại hoàn toàn khác nhau. Chữ Khoái (蒯) là tên của danh tướng vốn tên một loài cỏ (cỏ này có thể lấy sợi để dệt). Chữ Khoái (袂-?) là tên của danh thần (người sinh sau danh tướng Nguyễn Khoái chừng nửa thế kỉ) có nghĩa là vui vẻ, sắc sảo, mau chóng... Trang viết nhỏ này chỉ nói về danh tướng Nguyễn Khoái mà thôi.

Nguyễn Tri Phương tên thật là Nguyễn Văn Chương, tên tự là Hàm Trinh, tên hiệu là Đường Xuyên. Ông sinh ngày 09/09/1800, nhằm ngày 21 tháng 7 năm Canh Thân, trong một gia đình có truyền thống yêu nước, hiếu học tại tổng Chánh Lộc, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên. Vua Tự Đức đã cải tên Nguyễn Văn Chương thành Nguyễn Tri Phương lấy ý từ câu “Dõng thả Tri Phương” tức là vừa dũng cảm, vừa mưu lược.

Danh tướng Nguyễn Chích (1382–1448) Quê ở Làng Vạn Lộc, xã Đông Ninh, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Là công thần khai quốc nhà Hậu Lê, người tham gia khởi nghĩa Lam Sơn.

NGUYỄN HỮU HÀO là một tì tướng của chúa Nguyễn. Ngoài vai trò cầm quân, ông còn là thi sĩ với tác phẩm Song Tinh bất dạ và một số áng thơ Nôm.

An Hòa Hầu Nguyễn Thạc là Thủy Tổ Đại Tộc Nguyễn Triệu Cơ Quỳnh Đôi. Dân gian có ngạn ngữ Hổ Phụ sinh Hổ Tử quả dúng không sai. Nội Thư Chính Chương Nguyễn Bính sinh ra Nguyễn Cảnh đậu cử nhân võ được thăng chức Trấn Thủ Kinh Bắc Tham Tri Chính Sự sau được gia phong Thái Bảo tước Cảnh Quận Công, năm Giáp Ngọ (1354) sinh ra Nguyễn Thạc.

Bính Thìn – 1916: Nguyễn Xuân Đản, Nguyễn Huy Nhu, Nguyễn Ngọc Toản, Nguyễn Can Mộng, Nguyễn Trọng Tĩnh, Nguyễn Đức Vận

Canh Tuất – 1910: Nguyễn Hàm, Nguyễn Sĩ Giác, Nguyễn Quýnh, Nguyễn Xuân Đàm, Nguyễn Thúc Hiên, Nguyễn Cự, Nguyễn Văn Thông, Nguyễn Tiến Kiêm, Nguyễn Duy Thiệu

Kỷ Sửu – 1889: Nguyễn Viết Bình, Nguyễn Ngọc Liên, Nguyễn Trung Khuyến, Nguyễn Khuê, Nguyễn Văn Mại, Nguyễn Hoan, Nguyễn Khải, Nguyễn Bỉnh

Quốc triều khoa bảng lục - Thời Kiến Phúc

Dưới triều Minh Mạng, có 06 khóa thi đình, lấy được:
11 vị Hoàng giáp (06 vị Đình nguyên là Hoàng giáp),
43 vị Đệ tam giáp tiến sĩ xuất thân,
tổng cộng 54 vị Tiến sĩ và 20 vị Phó bảng.

Mậu Thân – 1848: Nguyễn Khắc Cần, Nguyễn Đăng Hành, Nguyễn Hinh, Nguyễn Đức Tân

Kỷ Dậu – 1849: Nguyễn Thái Đễ, Nguyễn Thành Doãn, Nguyễn Phùng Dực, Nguyễn Văn Hội, Nguyễn Ngạn

Dưới triều Thiệu Trị, có 05 khóa thi Đình, lấy được:
02 vị Đình nguyên là Thám hoa,
08 vị Hoàng giáp (03 vị Đình nguyên là Hoàng giáp),
37 vị Đệ tam giáp tiến sĩ xuất thân,
tổng cộng 47 vị Tiến sĩ và 31 vị Phó bảng.