Bồ Tát Thích Quảng Đức - những điều có thể bạn chưa biết!

Một trong những biểu tượng tâm linh bất diệt là Bồ Tát Thích Quảng Đức – người có tên khai sinh là Nguyễn Văn Khiết, với hành động tự thiêu chấn động thế giới và trái tim xá lợi kỳ diệu. Hãy cùng khám phá những điều ít người biết về vị hòa thượng - Bồ Tát này nhé.

Hoà Thượng Thích Quảng Đức - Hành Trình Tu Tập Từ Thuở Ấu Thơ
Ngài sinh năm 1897 tại làng Hội Khánh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa, Bồ Tát Thích Quảng Đức có tên khai sinh là Lâm Văn Túc, là một trong bảy người con của ông Lâm Hữu Ứng và bà Nguyễn Thị Nương. Từ năm lên bảy, cậu bé Lâm Văn Túc đã xuất gia, được người cậu ruột – Hòa thượng Thích Hoằng Thâm – nhận làm con nuôi và đặt tên mới là Nguyễn Văn Khiết. Chính cái tên này đã gắn bó với ngài trong những năm tháng đầu đời tu học, trước khi ngài nhận pháp danh Thích Quảng Đức ở tuổi 20.

Ít ai biết rằng, từ năm 15 tuổi, Ngài Nguyễn Văn Khiết đã thọ giới sa-di và bắt đầu hành trình tu tập khắc khổ. Ngài từng ẩn tu ba năm trên một ngọn núi gần Ninh Hòa, sống đời cô tịch để thiền định và nghiên cứu kinh điển. Sau đó, ngài trở lại đời thường, mang ánh sáng Phật pháp đến khắp miền Trung và miền Nam Việt Nam. Với tâm nguyện hoằng pháp, ngài đã khai sơn và trùng tu 31 ngôi chùa, trong đó có chùa Quan Thế Âm ở Gia Định – nơi ngài trụ trì trước khi thực hiện hành động tự thiêu lịch sử. Điều đặc biệt, con đường nơi chùa này tọa lạc nay mang chính tên ngài: đường Thích Quảng Đức.

Hành Động Tự Thiêu: Ngọn Lửa Từ Bi Chấn Động Thế Giới
Ngày 11/6/1963, tại ngã tư Phan Đình Phùng và Lê Văn Duyệt (nay là Nguyễn Đình Chiểu – Cách Mạng Tháng Tám, TP.HCM), Hòa thượng Thích Quảng Đức đã thực hiện hành động tự thiêu để phản đối chính sách đàn áp Phật giáo của chính quyền Ngô Đình Diệm. Đây không phải là một quyết định bộc phát, mà là kết quả của nhiều tháng đấu tranh căng thẳng. Trước đó, vào ngày 8/5/1963, tại Huế, chính quyền Diệm cấm treo cờ Phật giáo trong lễ Phật Đản, dẫn đến vụ thảm sát 9 Phật tử tại đài phát thanh Huế. Hành động này làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trong cộng đồng Phật giáo.

Hòa thượng Thích Quảng Đức, khi ấy 66 tuổi, đã tình nguyện tự thiêu để gửi đi thông điệp mạnh mẽ về bình đẳng tôn giáo. Trong thư tuyệt mệnh, ngài viết: “Trước khi nhắm mắt về cõi Phật, tôi kính xin Tổng thống Ngô Đình Diệm lấy lòng từ bi đối với dân tộc, thực thi bình đẳng tôn giáo để giữ vững sức mạnh quê hương mãi mãi”. Vào sáng ngày định mệnh, ngài bước ra từ xe hơi, ngồi thiền trong tư thế hoa sen, để hai vị sư đồng hành đổ xăng lên người. Ngài tự châm lửa, và trong suốt 10 phút ngọn lửa bùng cháy, ngài vẫn bất động, không một tiếng kêu, thể hiện sự định tâm phi thường.

Bức ảnh ngài tự thiêu, được phóng viên Malcolm Browne ghi lại, đã giành giải Ảnh Báo chí Thế giới năm 1963 và trở thành biểu tượng lay động lương tâm nhân loại. Tổng thống John F. Kennedy từng nói: “Không một bức ảnh thời sự nào trong lịch sử tạo ra nhiều cảm xúc trên thế giới như bức ảnh này”. Hành động của ngài không chỉ làm tăng áp lực quốc tế lên chính quyền Diệm, mà còn góp phần dẫn đến sự sụp đổ của chế độ này vào tháng 11/1963.
Trái Tim Xá Lợi: Kỳ Diệu Tâm Linh và Biểu Tượng Từ Bi
Sau khi ngài viên tịch, thi hài được hỏa táng tại chùa Xá Lợi, nhưng điều kỳ diệu đã xảy ra: trái tim của ngài vẫn còn nguyên vẹn, không bị thiêu cháy dù ngọn lửa đã thiêu rụi toàn bộ cơ thể. Trái tim này, được gọi là “trái tim xá lợi, được đặt trong một bình thủy tinh tại chùa Xá Lợi và tôn thờ như biểu tượng của lòng từ bi và sự kiên định. Các Phật tử tin rằng, trái tim bất diệt này là minh chứng cho tâm nguyện vị pháp thiêu thân của ngài, và ngài được suy tôn là Bồ Tát Thích Quảng Đức.

Tuy nhiên, ít người biết rằng trái tim xá lợi từng suýt bị tịch thu. Ngày 21/8/1963, lực lượng đặc biệt của Ngô Đình Nhu tấn công chùa Xá Lợi, cướp đi trái tim xá lợi. May mắn thay, hai vị sư đã kịp mang bình tro cốt của ngài trốn thoát qua hàng rào phía sau, tìm nơi an toàn tại cơ quan USAID của Mỹ. Sau này, trái tim xá lợi được trả lại và bảo quản cẩn mật tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ở TP.HCM.

Trong dịp Vesak 2025, trái tim xá lợi của Bồ Tát Thích Quảng Đức được cung nghinh từ Ngân hàng Nhà nước về Việt Nam Quốc Tự (quận 10, TP.HCM) từ ngày 6-10/5, để Phật tử chiêm bái. Sự kiện này, cùng với việc rước xá lợi Đức Phật từ Ấn Độ, là điểm nhấn tâm linh quan trọng, thể hiện tinh thần nhập thế của Phật giáo Việt Nam.

Những Sự Thật Thú Vị Ít Người Biết về ngài:

1. Tiền Thân Tự Thiêu Trong Lịch Sử Phật Giáo: Hành động tự thiêu của ngài không phải là duy nhất. Trong lịch sử Phật giáo Việt Nam, đã có những ghi chép về các vị sư tự thiêu để cúng dường Đức Phật, với trường hợp gần nhất được ghi nhận vào năm 1950 tại miền Bắc. Tuy nhiên, hành động của ngài Thích Quảng Đức mang ý nghĩa chính trị và xã hội sâu sắc, vượt ra ngoài khuôn khổ tôn giáo.
2. Mối Quan Hệ Với Báo Chí Phương Tây: Trước ngày tự thiêu, các nhà báo Mỹ như Malcolm Browne và David Halberstam thường xuyên đến chùa Xá Lợi vì tin đồn rằng sẽ có một vị sư tự thiêu để phản đối chính quyền Diệm. Điều này cho thấy hành động của ngài được chuẩn bị kỹ lưỡng và có sự phối hợp với báo chí để lan tỏa thông điệp.
3. Hành Trình Hoằng Pháp Quốc Tế: Trước khi trở thành biểu tượng, ngài Thích Quảng Đức từng đến Campuchia hai năm để nghiên cứu kinh điển Theravada, cho thấy tầm nhìn rộng lớn của ngài trong việc dung hòa các truyền thống Phật giáo.
4. Di Sản Văn Hóa Hiện Đại: Bức ảnh tự thiêu của ngài đã được sử dụng làm bìa album của ban nhạc Rage Against the Machine vào năm 1992, đưa hình ảnh này đến với thế hệ trẻ toàn cầu, dù trong một bối cảnh hoàn toàn khác.

Kết Nối Với Vesak 2025: Tinh Thần Từ Bi và Hòa Bình
Đại lễ Vesak 2025 tại Việt Nam, diễn ra từ ngày 6-8/5, không chỉ là dịp để tôn vinh Đức Phật mà còn là cơ hội để lan tỏa tinh thần từ bi và đoàn kết của Bồ Tát Thích Quảng Đức. Hành động tự thiêu của ngài là lời nhắc nhở rằng Phật giáo không chỉ là con đường nội tâm, mà còn là sự nhập thế, sẵn sàng hy sinh vì công lý và hòa bình. Trái tim xá lợi, được chiêm bái trong dịp này, là biểu tượng sống động cho lòng từ bi bất diệt, khơi dậy niềm tự hào về truyền thống Phật giáo Việt Nam đồng hành cùng dân tộc.

Hãy cùng hòa mình vào không khí Vesak, đến Việt Nam Quốc Tự để chiêm bái trái tim xá lợi, và suy ngẫm về những bài học từ cuộc đời Bồ Tát Thích Quảng Đức. Để biết thêm thông tin về các hoạt động Vesak, hãy truy cập honguyenvietnam.org và cùng lan tỏa tinh thần Phật giáo vì một thế giới an lạc.
Cộng đồng Họ Nguyễn Việt Nam
Tháng Vesak 2025